Stikstof en PFAS crisis

Wat is stikstof?

Ongeveer 78% van alle lucht bestaat uit stikstof. Stikstof is reuk- en kleurloos en is niet schadelijk voor mens en milieu. Stikstofverbindingen kunnen wel schadelijk zijn voor mens en milieu. Als we het over stikstofverbindingen hebben maken we onderscheid tussen: Stikstofoxiden (deze komen grotendeels in de lucht terecht door uitstoot van industrie en uitlaatgassen van het verkeer) en ammoniak (vooral door dieren in de veeteelt).

Stikstof crisis

De overheid heeft in 2015 het Programma Aanpak Stikstof (PAS) ingesteld. In dit programma werd voorgeschreven wat er is toegestaan aan activiteiten die stikstof uitstoten en of je een vergunning nodig hebt voor je plannen.

De Raad van State heeft dit voorjaar aangeven dat PAS in strijd is met de Europese regels die Nederlandse natuurgebieden beschermen. Het bezwaar tegen PAS is dat er namelijk al stikstofuitstotende activiteiten plaats vinden voordat er compensatiemaatregelen zijn genomen.

De stikstof crisis treft ondernemers uit veel verschillende sectoren. Voor de bouw betekent dit dat het verlenen van vergunningen stilligt.

Gevolgen voor de bouw

• In de komende vijf jaar staat voor € 14 miljard aan bouwprojecten op losse schroeven
• In de komende vijf jaar is voor minimaal € 5 miljard aan nieuwe woningen onzeker geworden
  (Bron: ABN-AMRO, 22-08-2019)

Volgens het EIB zal de bouwproductie door de stikstofcrisis voor het eerst sinds de crisis dalen. Dit jaar al met 900 miljoen euro. Volgend jaar daalt de productie met 2,8 miljard euro en in 2021 met 2,3 miljard euro. (bron EIB 31-10-2019)

Inmiddels hebben de coalitiepartijen een akkoord gesloten over maatregelen die moeten helpen om de stikstofcrisis op te lossen. Een van deze maatregelen is het verlagen van de maximumsnelheid op alle snelwegen. Tussen 06.00 en 19.00 mag er maximaal 100 km/uur gereden worden op alle snelwegen. Deze maatregel zou  genoeg moeten zijn om 75.000 woningen te bouwen en een aantal infrastructuurprojecten door te laten gaan.

Wat is PFAS?

De afkorting PFAS staat voor poly- en perfluoralkylstoffen. Deze stoffen komen van nature niet in het milieu voor.

PFAS zitten in verschillende producten zoals blusschuim, anti-aanbaklagen van pannen, kleding, textiel, voedselverpakkingsmaterialen etc. Door bijvoorbeeld emissies uit fabrieken, gebruik van blusschuim, impregneermiddel van textiel, of doordat producten die PFAS bevatten bij het afval terechtkomen komen deze stoffen in het milieu terecht.

Deze door mensen gemaakte stoffen kunnen een negatief effect hebben op mileu en gezondheid.

PFAS crisis

Door het RIVM zijn risicogrenzen opgesteld voor verschillende soorten PFAS. Er zijn risicogrenzen voor lucht, bagger, water en bodem. Deze aangescherpte regelgeving zorgt ervoor dat alle grond die verplaatst wordt, moet worden onderzocht op PFAS. Door deze strenge PFAS-norm zijn er de afgelopen maanden diverse projecten stil komen te liggen.

Half november demonstreerden bouwers op het Malieveld voor een snelle oplossing en sinds eind november is er een soepelere PFAS-norm van kracht om de gestaakte bouwprojecten weer doorgang te laten vinden. De PFAS norm is van maximaal 0,1 microgram per kilo grond verhoogd naar 0,8 micogram per kilo grond. Driekwart van de gestaakte bouwprojecten kan nu weer door.